Page 42 - 《中国药房》2023年23期
P. 42

表6 各组小鼠肝脏组织中炎症因子 mRNA 表达水平                                            lleibacterium
                                                                                norank_f_Muribaculaceae  Firmicutes
               的检测结果(x±s)                                                       Lactobacillus       Bacteroidetes
                                                                                Allobaculum         Deferribacteres
           组别          n      IL-6 mRNA  IL-1β mRNA  TNF-α mRNA                 Lachnospiraceae_NK4A136_group  Actinobacteria
                                                                                Romboutsia          Proteobacteria
           NFD组          8    1.00±0.55  1.00±0.14  1.00±0.48                   Mucispirillum       Epsilonbacteraeota
                                                                                                    Verrucomicrobia
           HFD组          8    1.30±0.60  1.16±0.30  5.35±0.56 a                 Faecalibaculum      Patescibacteria
                                                                                Bifidobacterium
           ISL组        10     0.90±0.10  0.69±0.10  3.92±0.38 b                 Turicibacter
                                                                                unclassified_f_Lachnospiraceae
             a:与NFD组比较,P<0.05;b:与HFD组比较,P<0.05。                                 norank_f_Lachnospiraceae
                                                                                Dubosiella
                                                                                norank_f_Desulfovibrionaceae
          如图 3 所示,各组样本聚集度均较好,但 HFD 组与 NFD                                       Helicobacter
                                                                                Lachnoclostridium
          组差异较大,HFD 组和 ISL 组之间也有明显距离,说明                                         Desulfovibrio
                                                                                Alloprevotella
          各组样本间差异明显。在3组小鼠肠道中,Firmicutes门                                        unclassified_f_Prevotellaceae
                                                                                Ruminococcaceae_UCG-014
                                                                                Prevotellaceae_UCG-001
          和Bacteroidetes门占主导地位。与NFD组比较,HFD组                                     Odoribacter
                                                                                unclassified_f_Erysipelotrichaceae
          小鼠的 Firmicutes/Bacteroidetes 值显著升高;与 HFD 组                            Blautia
                                                                                norank_f_Erysipelotrichaceae
          比较,ISL 组小鼠的 Firmicutes/Bacteroidetes 值显著降低                            [Ruminococcus]_torques_group
                                                                                Akkermansia
         (P<0.05),结果见图 4。图 5 展示了小鼠肠道菌群种属                                        Bacteroides
                                                                                Ruminiclostridium_9
                                                                                Alistipes
          中总丰度排名前50的菌属,其中异甘草素可部分逆转因                                             Oscillibacter
                                                                                Parabacteroides
          NAFLD改变的属水平肠道菌群丰度。                                                    Ruminococcaceae_UCG-004
                                                                                [Eubacterium]_coprostanoligenes_group
                                                                                norank_f_Ruminococcaceae
                            R=0.588 5,P=0.001 0                                 A2
                   20                            NFD组                           unclassified_p_Firmicutes
                   15                            HFD组
                   10                                                           Candidatus_Saccharimonas
                   5 0                           ISL组                           Coriobacteriaceae_UCG-002  1×10 4
                                                                                Lachnospiraceae_UCG-006
                 ( 10.52% )  -10                                                [Eubacterium]_xylanophilum_group  1×10 3 2
                  -5
                                                                                Ruminococcaceae_UCG-013
                                                                                Enterorhabdus
                 PC2  -15                                                       Roseburia             1×10
                                                                                                      10
                  -20
                                                                                Ruminiclostridium
                  -25                                                           norank_f_Rs-E47_termite_group  1
                  -30                                                           Parasutterella
                  -35                                                           Rikenella             1×10 -1
                  -40                                                           unclassified_f_Ruminococcaceae
                                                                                norank_f_F082
                   -30       -20       -10              0            10           20
                                      PC1(17.13%)                  图5 各组小鼠肠道菌群属水平群落的热图
                                   A.主成分分析
                            R=0.852 7,P=0.001 0
                                                 NFD组         的菌属结果,筛选出异甘草素可显著影响的10个代表性
                  0.4                            HFD组
                                                 ISL组         菌属,其中可显著上调NAFLD小鼠肠道中益生菌norank_
                 ( 13.77% )  0.2                              f_Muribaculaceae、Odoribacter、Ruminiclostridium、Ak‐
                                                              kermansia 的相对丰度,显著下调有害菌 Desulfovibrio、
                 PC2  0
                                                              norank_f_Lachnospiraceae、unclassified_p_Firmicutes、
                 -0.2                                         Ileibacterium、unclassified_f_Lachnospiraceae、Turici‐
                      -0.4       -0.2                   0             0.2              0.4  bacter的相对丰度(P<0.05)。结果见图6。
                              PC1(42.14%)
                             B.主坐标分析                          3.7 小鼠各项指标与肠道菌群丰度的相关性分析结果
                  图3 小鼠肠道菌群的β多样性分析                                基于上述10个代表性菌属发现,有4个菌属与小鼠
             1               Firmicutes  30                   NAFLD 指标呈负相关,6 个菌属呈正相关,其中相关性
                             Bacteroidetes  25    a           较大的菌属包括norank_f_Muribaculaceae,Odoribacter,
            门水平的群落丰度占比  0.6  Epsilonbacteraeota  Firmicutes/Bacteroidetes值  15 4  b  Akkermansia, Ileibacterium, unclassified_p_Firmicutes
                             Proteobacteria
            0.8
                                         20
                             Actinobacteria
                             Deferribacteres
                                         10
                             others
            0.4
                                                              等,结果见图7。
            0.2
             0                            2 0                 3.8 异甘草素对NAFLD小鼠肠黏膜屏障功能的影响
               NFD组   HFD组    ISL组          NFD组  HFD组 ISL组       结肠组织病理染色结果显示,NFD组小鼠肠道绒毛
             A. 小鼠肠道群落组成的Bar图             B. 各组小鼠Firmicutes/
                                         Bacteroidetes值测定结果   较为完整,未出现病理改变;与 NFD 组比较,HFD 组小
             a:与NFD组比较,P<0.05;b:与HFD组比较,P<0.05。               鼠肠道绒毛完整性受损,出现少量炎症细胞浸润,Clau‐
                图4 各组小鼠肠道菌群门水平群落组成
                                                              din-4、Occludin、ZO-1 蛋白表达水平均显著降低(P<
              采用 LEfSe 分析检测丰度差异显著的特征,寻找显                      0.05);与HFD组比较,ISL组小鼠肠道有明显改善,上述
          著差异的种属,结合小鼠肠道菌群种属总丰度排名前50                           指标水平均显著升高(P<0.05)。结果见图8、图9、表7。
          · 2852 ·    China Pharmacy  2023 Vol. 34  No. 23                            中国药房  2023年第34卷第23期
   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47